![46e053_69649b9f03094c9a8a596aa0833b5f9b~mv2.jpg](https://static.wixstatic.com/media/46e053_2d9039243d374e4c98d98a309912202f~mv2.jpg/v1/crop/x_0,y_72,w_1753,h_699/fill/w_191,h_65,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_auto/46e053_69649b9f03094c9a8a596aa0833b5f9b~mv2.jpg)
​
E-papierosy i ich wpływ na zdrowie. Czy elektroniczne papierosy są szkodliwe?
Autor: Małgorzata Marszałek
​
Po okoÅ‚o 15 latach obecnoÅ›ci e-papierosów na rynku mniej mówi siÄ™ o ich skutecznoÅ›ci w rzucaniu palenia tytoniu, wiÄ™cej o szkodliwym dziaÅ‚aniu na zdrowie, które obserwowane jest przede wszystkim w grupie mÅ‚odzieży i mÅ‚odych dorosÅ‚ych. Dlaczego?
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Spis treści:
Elektroniczne papierosy (e-papierosy) z zaÅ‚ożenia miaÅ‚y pomagać w rzucaniu palenia papierosów tradycyjnych. Zawarta w nich niewielka ilość nikotyny miaÅ‚a być antidotum na gÅ‚ód nikotynowy, rytuaÅ‚ palenia miaÅ‚ zastÄ™pować rytuaÅ‚ siÄ™gania po papierosy. Dlaczego e-papierosy sÄ… coraz częściej uznawane za niebezpieczne dla zdrowia? Jakie mogÄ… być skutki palenia elektronicznych papierosów?
>> Tabletki, plastry i środki na rzucanie palenia
Jak działa e-papieros?
DziaÅ‚anie e-papierosa opiera siÄ™ na inhalacji. Użytkownicy wdychajÄ… aerozol wytworzony dziÄ™ki podgrzaniu specjalnego pÅ‚ynu (e-liquidu) do temperatury okoÅ‚o 200 stopni Celsjusz. Aerozol ten zawiera nikotynÄ™, zwiÄ…zki toksyczne podobne do tych zawartych w dymie papierosowym oraz różne aromaty. Ich stężenie jest jednak zdecydowanie niższe niż w przypadku palenia tradycyjnego papierosa, przez co można spotkać siÄ™ ze stwierdzeniem, że wytwarzany w e-papierosach aerozol to „nieszkodliwa para wodna”. Im dÅ‚użej jednak elektroniczne papierosy sÄ… na rynku i im wiÄ™cej badaÅ„ przeprowadzono na ich użytkownikach, tym wyraźniej widać, że nie sÄ… one zupeÅ‚nie obojÄ™tne dla zdrowia.
Czy e-papierosy sÄ… zdrowe?
WpÅ‚yw e-papierosów na zdrowie należy rozpatrywać w dwóch kontekstach: w porównaniu z tradycyjnym paleniem tytoniu oraz w odniesieniu do palenia wyÅ‚Ä…cznie papierosów elektronicznych.
Zgodnie z obecną wiedzą na temat używania nikotyny należy powiedzieć, że:
-
e-papierosy sÄ… mniej szkodliwe od papierosów tradycyjnych;
-
nie można jednak uznać je za „zdrowe” – zawierajÄ… nikotynÄ™ i mogÄ… przyczynić siÄ™ do uzależnienia;
-
palenie e-papierosów ma negatywny wpÅ‚yw na ukÅ‚ad oddechowy oraz rozwój mózgu; brak badaÅ„ na temat dÅ‚ugotrwaÅ‚ego palenia i jego wpÅ‚ywu np. na rozwój chorób nowotworowych;
-
negatywny wpÅ‚yw e-papierosów jest szczególnie widoczny u najmÅ‚odszych palaczy (poniżej 20 roku życia).
Różnice w oddziaÅ‚ywaniu na organizm papierosów i e-papierosów wynikajÄ… przede wszystkim z faktu, że w przypadku tych pierwszych dochodzi do spalania tytoniu, a w przypadku tych drugich nie. E-papierosy nie generujÄ… tlenku wÄ™gla i wielopierÅ›cieniowych wÄ™glowodorów smolistych, stÄ…d uznaje siÄ™, że ich dziaÅ‚anie rakotwórcze jest ograniczone. Ale nie zupeÅ‚nie wyeliminowane. Dym papierosowy zawiera ponad 50 zwiÄ…zków o dziaÅ‚aniu rakotwórczym, w tym 9 kancerogenów o udowodnionym, najbardziej szkodliwym dziaÅ‚aniu dla czÅ‚owieka. W aerozolu spalanym w urzÄ…dzeniu elektrycznym wystÄ™puje 3 zwiÄ…zku rakotwórcze, w tym jeden o wysokim potencjale szkodliwoÅ›ci.
Jednak zwiÄ™kszone ryzyko rozwoju nowotworów nie jest jedynym, na jakie narażeni sÄ… palacze. Palenie tytoniu dziaÅ‚a bardzo niekorzystnie także na ukÅ‚ad sercowo-naczyniowy, przyspiesza rozwój miażdżycy, niszczy komórki nerwowy, znaczÄ…co zwiÄ™ksza ilość wolnych rodników tlenowych, przez co przyspiesza starzenie siÄ™ organizmu, uszkodzenia narzÄ…dów i rozwój chorób.
PatrzÄ…c szerzej na dziaÅ‚anie papierosów i e-papierosów (nie tylko w kontekÅ›cie ryzyka nowotworów) wydaje siÄ™, że tu także te drugie sÄ… bezpieczniejsze. Poza zwiÄ…zkami rakotwórczymi, dym papierosowy zawiera kilka tysiÄ™cy substancji toksycznych, z których okoÅ‚o 100 zostaÅ‚o uznane za szkodliwe lub potencjalnie szkodliwe dla zdrowia. W aerozolu powstajÄ…cym w e-papierosie wystÄ™puje pięć substancji toksycznych szkodliwych dla zdrowia: nikotyna, acetaldehyd, aceton, akroleina i formaldehyd.
Bezpieczniejsze nie musi jednak oznaczać caÅ‚kowicie bezpieczne. Trudno okreÅ›lić, o ile mniej jest w/w substancji toksycznych w e-papierosie w porównaniu z papierosem tradycyjnym. Wynika to z faktu, że stężenie niektórych z nich (formaldehydu, acetaldehydu i akroleiny) zależy od temperatury, do jakiej podgrzewany jest e-liquid. Użytkownicy e-papierosów mogÄ… zmieniać parametry urzÄ…dzenia. Przy wyższej temperaturze, ilość wytwarzanych substancji szkodliwych jest wiÄ™ksza, szacuje siÄ™, że może być ona nawet porównywalna do tej, jaka wystÄ™puje podczas spalania tytoniu.
Szkodliwość e-papierosów zależy nie tylko od temperatury, do której podgrzewany jest e-liquid, ale też od jego rodzaju (smaku). PrzykÅ‚adowo liquidy o smaku wiÅ›niowym dostarczajÄ… duże iloÅ›ci benzaldehydu, który może wywoÅ‚ywać Å‚zawienie i ból oczu, zaczerwienienie spojówek, uczucie pieczenia w nosie i gardle, kaszel oraz uczucie dusznoÅ›ci.
E-papierosy a palenie bierne
Tak, ale w znacznie bardziej ograniczonym zakresie niż ma to miejsce przy tradycyjnym paleniu. Ponieważ w e-papierosach nie zachodzi spalanie, nie występuje też tzw. boczny strumień dymu. Powietrze zanieczyszczane jest natomiast aerozolem wydychanym przez palacza.
E-papierosy – wpÅ‚yw na mÅ‚odzież
CaÅ‚y czas trwajÄ… badania nad bezpieczeÅ„stwem e-palenia, a wiele z nich skupia siÄ™ na wpÅ‚ywie elektronicznych papierosów na zdrowie mÅ‚odzieży i mÅ‚odych dorosÅ‚ych. WyodrÄ™bniono kilka zagrożeÅ„, wynikajÄ…cych z używania e-papierosów w tej grupie wiekowej:
-
e-papierosy a rozwój mózgu:
Mózg rozwija siÄ™ do ok. 25 roku życia. W okresie nastoletnim nie jest jeszcze w peÅ‚ni rozwiniÄ™ta część mózgu odpowiedzialna za podejmowanie decyzji i kontrolÄ™ impulsów. W tym okresie życia mózg szybciej uzależnia siÄ™ od nikotyny. Nikotyna zawarta w e-papierosach może również przygotować mózg nastolatka do uzależnienia od innych narkotyków. Nikotyna zmienia także sposób, w jaki powstajÄ… synapsy (poÅ‚Ä…czenia w mózgu), które odpowiadajÄ… za koncentracjÄ™ uwagi i proces uczenia siÄ™.
-
e-papierosy a ryzyko chorób ukÅ‚adu oddechowego
O ile osobom palÄ…cym papieros, zamienienie ich na e-papierosa zwykle poprawia stan zdrowia, o tyle u osób wczeÅ›niej niepalÄ…cych elektroniczny papieros może przyczynić siÄ™ do rozwoju chorób. Badania przeprowadzone w kilkutysiÄ™cznej populacji mÅ‚odzieży w wieku 12–18 lat wykazaÅ‚y, że używanie e-papierosów przez nastolatki jest zwiÄ…zane z ryzykiem rozwoju astmy.
-
e-papierosy a uzależnienie od nikotyny
MÅ‚ode osoby palÄ…ce e-papierosy czÄ™sto przechodzÄ… po pewnym czasie do palenia tradycyjnych papierosów. Zjawisko to nazywane jest efektem bramki.
![Obraz1.jpg](https://static.wixstatic.com/media/46e053_86c27ce2ae354856ad5dd02651c2b0d3~mv2.jpg/v1/fill/w_410,h_273,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_auto/Obraz1.jpg)
Drodzy Pacjenci!
Informujemy, że w naszej Przychodni mogą Państwo założyć Profil Zaufany oraz Internetowe Konto Pacjenta.
Zapraszamy od poniedziałku do piątku od 8:00 do 14:30 do Administracji.
​
![banner-1024x415.jpg](https://static.wixstatic.com/media/46e053_b3af0ce8a88844698abecf0124d503ef~mv2.jpg/v1/fill/w_67,h_27,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,blur_2,enc_auto/banner-1024x415.jpg)
![ikp-logo.png](https://static.wixstatic.com/media/46e053_baf1225bebce4d49acf41b14fedab249~mv2.png/v1/fill/w_154,h_154,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,blur_3,enc_auto/ikp-logo.png)